Is ex-werkgever aansprakelijk na afgeven (negatieve) referentie?

Het komt in de praktijk regelmatig voor dat een werknemer afscheid neemt van zijn werkgever en een potentiële nieuwe werkgever wil weten wat voor vlees hij in de kuip heeft. De Social Media van de werknemer worden bekeken en de potentiële nieuwe werkgever start een belrondje.

Referentie gevraagd

Vaak staat de werknemer er niet bij stil dat de ex-werkgever aan de hand van het verstrekte curriculum vitae mogelijk door de potentiële nieuwe werkgever wordt gebeld met de vraag “Vertel eens ….”.

De werknemer heeft daarbij veelal niet op voorhand overlegd met de ex-werkgever in hoeverre de ex-werkgever als referent wil  optreden, en zo ja wat er dan wordt gecommuniceerd als de potentiële nieuwe werkgever informatie opvraagt over de werknemer.

Op 21 augustus 2018[1] moest het Gerechtshof Leeuwarden oordelen in een door de werknemer aangespannen hoger beroep procedure. De werknemer stelde zich op het standpunt dat zijn ex-werkgever aansprakelijk is voor de door werknemer geleden schade, omdat de ex-werkgever onrechtmatig jegens hem had gehandeld door het verstrekken van negatieve informatie over hem.

Waar moet de rechter over oordelen?

De vragen die het Gerechtshof moest beantwoorden waren onder meer:

  • In hoeverre mag de ex-werkgever (negatieve) informatie verstrekken over de werknemer aan een derde?
  • In hoeverre wordt het geven van negatieve informatie geacht onrechtmatig te zijn jegens de werknemer?

Wat zijn de feiten                                                             

Een werknemer was voor bepaalde tijd werkzaam in de functie van docent Duits op een middelbare school OG2G. Na enige tijd werden er verschillende opmerkingen gemaakt door leerlingen over de werknemer zijn vorige werkplek en situaties die zich daar zouden hebben voorgedaan. Hierop besluit de directeur van de school, met instemming van de werknemer, contact te zoeken met de vorige werkgever van de werknemer.

Uit dit contact bleek dat de werknemer aldaar was ontslagen als gevolg van zijn gedrag richting vrouwelijke docenten en leerlingen. Zijn gedrag werd namelijk ervaren als intimiderend en men voelde zich niet veilig. Deze informatie was voor de werkgever OG2G aanleiding om met de werknemer goede werkafspraken te maken over zijn contact met leerlingen. Daarnaast diende de werknemer nog een Verklaring Omtrent Gedrag aan te leveren bij werkgever. De werknemer heeft deze Verklaring Omtrent Gedrag aangeleverd en is vervolgens tot de zomervakantie werkzaam geweest.

De werknemer gaat vervolgens op zoek naar een nieuwe baan en neemt deel aan de sollicitatieprocedure voor de functie invaldocent bij de middelbare school RSG. De werknemer geeft, zonder voorafgaand overleg, de ex-werkgever OG2G op als referent.

De potentiële werkgever RSG besluit te informeren bij de ex-werkgever en hen wordt door de ex-werkgever medegedeeld dat er bij werknemer aandacht moet worden besteed aan zaken rondom het lesgeven, nu er in het verleden bij een eerdere werkgever meldingen zijn geweest van het niet veilig voelen van leerlingen bij de werknemer in 1 op 1 situaties.

De werknemer wordt niet aangenomen door de potentiële werkgever. De werknemer is met de afgegeven referentie niet blij en vordert hierop een materiële en immateriële schadevergoeding van zijn ex-werkgever OG2G van in totaal € 12.600,-. De werknemer stelde zich op het standpunt dat zijn ex-werkgever onrechtmatig jegens hem had gehandeld door het verstrekken van negatieve informatie.

Hoe oordeelt de rechter

De rechter heeft geoordeeld dat de ex-werkgever (OG2G) niet onrechtmatig heeft gehandeld jegens de werknemer en daarom niet aansprakelijk is voor de gestelde schade van werknemer. De rechter wijst de vordering van de werknemer dan ook af.

De rechter bepaalde dat wanneer een sollicitant zijn ex-werkgever aanwijst als referent, hij hiermee toestemming geeft aan zijn ex-werkgever voor het afgeven van gegevens over zijn persoon en functioneren. Deze informatie kan zowel positief als negatief uitpakken. Op het moment dat de werknemer  een negatieve referentie wil uitsluiten, moet hij dit nadrukkelijk aan de referent aangeven. Het is dan vervolgens aan de referent om de keuze te maken of hij nog wel een referentie wil afgeven.

Nu de werknemer toestemming heeft gegeven aan zijn ex-werkgever voor het verstrekken van informatie over zijn functioneren en niet uitdrukkelijk heeft aangegeven een negatieve referentie uit te willen sluiten, heeft de ex-werkgever niet onrechtmatig gehandeld en wordt de vordering tot schadevergoeding niet toegewezen.

Conclusie

De rechter heeft in deze kwestie veel waarde gehecht aan de noodzaak om de leerlingen te beschermen tegen mogelijk ongewenst gedrag van werknemer. Daarnaast speelde mee dat de werknemer in het door hem overgelegde curriculum vitae zijn vorige dienstverband had verzwegen en het feit dat de werknemer zonder voorgaand overleg ex-werkgever OG2G had opgegeven als referent en niet nadrukkelijk heeft aangegeven een negatieve referentie uit te willen sluiten.

Anders

Dat een rechter ook anders kan oordelen, waarbij de rechter de werkgever wel aansprakelijk achtte en veroordeelde tot betaling van een schadevergoeding wegens onrechtmatig handelen, blijkt uit de uitspraak van de kantonrechter te Utrecht[2].

De kantonrechter Utrecht oordeelde in een kwestie die speelde in het jaar 2012 dat de ex-werkgever vooraf een (andere) belangenafweging had dienen te maken alvorens een referentie te geven en het verstrekken van dergelijke (negatieve) informatie.

De rechter achtte het handelen van de ex-werkgever in strijd met het goed werkgeverschap en onrechtmatig. De rechter bepaalde dat de ex-werkgever aansprakelijk was voor de door werknemer geleden schade nu zij de baan niet kreeg als gevolg van de verstrekte informatie.

Tip

Het is als werkgever en werknemer van belang om bij een beëindiging van het dienstverband te spreken over het getuigschrift en het al dan niet optreden als referent. Dit voorkomt dat de werkgever wordt overvallen door een onverwacht telefoontje van een potentiële werkgever en de werknemer teleurgesteld is over de verstrekte informatie.

Vragen of meer info?

Heeft u als werkgever of werknemer vragen op het gebied van het Arbeidsrecht of Ontslagrecht, neem dan gerust vrijblijvend contact op met Jolande de Nooij op telefoonnummer 050 7600 900 of denooij@maatwerk-advocaten.nl

[1][1] ECLI:NL:GHARL:2018:7492

[2] AR-Updates.nl 2012-0326

Ontslag Bijenkorf Groningen

Maatwerk Advocaten – advocaat Groningen